Każdy z nas wielokrotnie doświadczył sytuacji stresogennych, które utrudniają prawidłowe funkcjonowanie w życiu. Niektórzy swoją porażkę w działaniu tłumaczą niemożliwością panowania nad takimi zjawiskami. Aby móc skutecznie sobie poradzić ze stresem oraz innymi towarzyszącymi mu nieprzyjemnymi zdarzeniami, należy spróbować zrozumieć, co dzieje się z własną psychiką i ciałem. Uświadomić sobie, jakie są nasze reakcje i zastanowić się, co możemy z nimi zrobić.
Najczęściej za różne niekomfortowe chwile w życiu odpowiedzialne jest oddziaływanie stresu. Z definicji jest to stan pewnego rodzaju napięcia wywołany przez pojawienie się nieoczekiwanej, trudnej sytuacji. Przejawia się on między innymi poprzez przyśpieszone bicie serca, podniesione ciśnienie oraz wewnętrzne podenerwowanie. Stres może wywołać poważne zagrożenie dla życia psychicznego, a także nieprzyjemne reakcje fizyczne. Do codziennych negatywnych skutków owego napięcia nerwowego należy ogólne złe samopoczucie, które może objawiać się poprzez utratę apetytu, bóle głowy, zmęczenie, bóle mięśni i stawów, gorączkę itd. Zdecydowanie warto się zapoznać ze skutecznymi sposobami walki z nim.
Codziennie prawie każdy z nas ma do czynienia z różnymi bodźcami wywołującymi sytuacje stresowe, czyli stresorami. Dotyczą one poważnych wydarzeń życiowych, takich jak śmierć czy choroba bliskiej osoby, strata pracy lub też innych drobnych spraw, które są odczuwane jako niemiłe i niechciane. W Internecie, w książkach można przeczytać o najróżniejszych metodach pokonywania dyskomfortu związanego ze stresem. Najistotniejsze jest, aby dobrać naprawdę efektywną technikę dla siebie samego. Do sposobów radzenia sobie ze stresem możemy zaliczyć próbę całkowitego usunięcia jego przyczyn albo usiłowanie poradzenia sobie z jego symptomami. Jednak pojawia się pytanie: Jak to zrobić?
Na początek zastanówmy się, jak rozpocząć eliminowanie stresorów w swoim życiu. Jednak, aby to zrobić, należy najpierw pomyśleć nad tym, co nas naprawdę denerwuje, irytuje, przeszkadza nam. Jeśli zrobienie takiej listy w myślach stanowi trudność, warto spisać sobie to na kartce. Następnie trzeba przemyśleć sobie, co naprawdę da się zrobić, aby takie chwile się nie powtarzały. Należy opracować metodę zmiany własnych reakcji, polegającą na znalezieniu sposobu innego reagowania na stres. Pomyśleć na tym, co zrobić, aby ograniczyć podenerwowanie do minimum. Dobrze jest spisać sobie nie tylko poważne sytuacje stresowe, ale także te o mniejszym znaczeniu, na przykład skrzypiące drzwi. Ważne jest jednak, aby opisując możliwe rozwiązania być naprawdę szczerym ze sobą samym i obiektywnie zastanowić się nad własnymi reakcjami. Nie należy przerzucać winy za stresujące zdarzenia tylko i wyłącznie na pozostałych ludzi czy przedmioty. Na przykład „drzwi skrzypią w domu, ponieważ nikt inny nie może ich naprawić, to nie moja wina”. Eliminuj takie myślenie, bo może Ty możesz coś z tym zrobić. Dobrze zastanów się, czy to właśnie Ty nie możesz pozbyć się tego, co Ciebie denerwuje. Nie porównuj swoich zdarzeń stresowych z przeżyciami innych, ponieważ każdy z nas ma prawo mieć własne sytuacje wywołujące stan napięcia. To, co nas stresuje, może dla kogoś innego być bez większego znaczenia. Opisana wyżej metoda sprzyja walce z drobnymi stresorami, na które mamy wpływ. Co zrobić, gdy pojawia się okoliczność trudniejsza i nie możemy jej po prostu zlikwidować?
Odpowiedź jest prosta: należy nauczyć się radzić sobie ze skutkami stresu tak, aby nie przewróciły do góry nogami naszego życia. Do takich trudnych sytuacji zalicza się nieprzyjemny sąsiad, kłopotliwy szef i inne dyskomfortowe wydarzenia. W takich chwilach, warto opracować własne techniki na walkę ze skutkami stresu. Ale jak można sobie poradzić z takimi skutkami? Przecież to niemożliwe!- powie wielu z nas.
Nieprawda, jeśli bardzo chcesz dasz radę! Musisz tylko lub aż w to uwierzyć. Można wypracować swoje indywidualne metody. Nie zapominajmy jednak, że praca nad walką ze skutkami stresu może być dla niektórych długotrwała i jest uzależniona od rodzaju wydarzenia stresogennego. Stosowanie tabletek na ból głowy lub innych leków uspakajających czy herbatek nie jest długotrwałą metodą. Takie rozwiązania działają chwilowo, nie zredukują skutków stresu długofalowo, nie nauczą jak sobie z nim radzić. Efektowny sposób polega na rozładowaniu napięcia psychicznego i fizycznego. Każdy z nas powinien stworzyć technikę dla niego najodpowiedniejszą.
Wszystko wydaje się proste w teorii, ale jak rozpocząć takie poszukiwanie rozwiązań w praktyce?
Na początek warto przemyśleć sobie, co sprawia nam naprawdę przyjemność, co lubimy robić i jak czujemy się w danej sytuacji. Dla jednych przyjemna i odstresowująca może być długa, relaksująca kąpiel, a dla innych intensywny wysiłek fizyczny. Dobierz metodę do swoich preferencji, a wtedy będzie ona skuteczna dla Ciebie. Oto kilka propozycji na poradzenie sobie z negatywnymi skutkami stresu, które możesz zastosować w swoim życiu. Wybierz to, co uważasz za najbardziej efektywne dla Ciebie:
1. Uprawianie sportu redukuje nieprzyjemne napięcie poprzez wysiłek fizyczny. Może to być szybki spacer, jazda na rowerze, bieganie, pływanie, taniec itp. Wybór należy tylko i wyłącznie do Ciebie.
2. Wykonywanie różnego rodzaju ćwiczeń relaksacyjnych, rozluźniających. Można tutaj opracować specjalne metody oddychania czy chodzić na jogę, korzystać z masaży odprężających…. Jeden z domowych sposobów to odprężająca kąpiel. Zimą wskazana jest gorąca kąpiel, a latem można skorzystać z orzeźwiającego i chłodnego prysznica.
3. Dobrym połączeniem relaksu i przyjemności może być na przykład seks z bliską osobą czy przytulanie się. Przebywanie i rozmowy w ważnymi dla nas ludźmi zaspakajają potrzebę bliskości i przynależności. W sytuacjach trudnych czujemy, że nie jesteśmy sami z naszymi problemami.
4. Pamiętajmy o znaczeniu rozmów w naszym życiu, dzieleniu się swoimi problemami z zaufanymi przyjaciółmi. Jeśli lubimy, warto inicjować wspólne wyjścia i spotkania. Rozmowy o trudnościach pomagają w spojrzeniu na sytuację z innej strony, a dzięki temu można dostrzec odpowiednie dla siebie rozwiązanie.
5. Polecam także spacery nad morzem, po lesie. Miejsce spacerów jest dopasowane do naszych możliwości, ale warto chodzić tam, gdzie jest dużo zieleni i świeże powietrze. Jest to nie tylko zdrowe, ale także pomaga w radzeniu sobie ze stresem, pozwala nabrać dystansu do wielu codziennych trosk.
6. Ulubiona muzyka, dobra książka, interesujący film, zabawny dowcip – te rzeczy także mogą pomóc poradzić sobie w walce ze skutkami stresu. Spokojna muzyka ma szczególnie kojące znaczenie w walce ze stresem. Jednak wybierz to, co Tobie najbardziej odpowiada.
7. Śmiech to samo zdrowie, a także idealny sposób na rozładowanie napięcia. Uśmiechajmy się i śmiejmy, jeśli tylko czujemy wewnętrznie, że możemy. Szczery uśmiech powoduje, że wydzielają się endorfiny, które pomagają w rozluźnianiu się mięśni, a tym samym w walce ze stresem. Są to naturalne substancje, które redukują hormony stresu w naszym organizmie.
8. Są osoby, które potrzebują poszukać nowych wyzwań oraz możliwości w swoim życiu. Dzięki próbowaniu i zdobywaniu nowych doświadczeń idealnie radzą sobie ze stresem. Do takich nietypowych zajęć może należeć na przykład wymarzona, nietypowa podróż, skok ze spadochronem.
9. A może to właśnie sen wyciszy wszelkie symptomy stresu w Twoim życiu. Warto pamiętać, aby był to nieprzerywany sen.
10. Staraj się tak organizować czas, aby w Twoim życiu było dużo miłych chwil. Dla każdego pod tym pojęciem może kryć się coś innego, a więc dobrze zastanów się i odkryj to, co Tobie pomaga. Pamiętaj bądź naprawdę szczery ze sobą samym.
Być może niektórzy z Was stwierdzą, że wymienione propozycje nie działają, że to nie jest takie proste: „To nieprawda, wszędzie o tym piszą, a na mnie to nie działa”. Te propozycje są naprawdę skuteczne, ale tylko dla osób, które szczerze chcą poradzić sobie z nieprzyjemnymi skutkami stresu. Trzeba uświadomić sobie, co faktycznie wywołuje reakcje stresową, a następnie zaobserwować własne reakcje i próbować sobie z tym poradzić. Jeśli sprawia Ci trudność taki proces, z różnych powodów nie umiesz sobie z tym dać radę samemu, udaj się do specjalisty na konsultacje. Szczególnie jest to wskazane, jeśli reakcje dyskomfortu są wywołane stratą w życiu. Dzięki takiej wizycie możesz tylko i wyłącznie pomóc sobie. Umiejąc radzić sobie ze stresem pozbywasz się nieprzyjemnego dyskomfortu i naprawdę może być tylko łatwiej.
_________________________________________________________________________
Autor: Aneta Iwona Nowak – psycholog z Trójmiejskiej Pracowni Psychologicznej „IMPULS”.